29 Nisan 2020 Çarşamba

Fuarê Kitaban yê Amedî de Venganeyê Weşanxaneyê Vateyî

                                    


Berken Bereh, Bakurê welatî, Mueyed Teyib zî Başûrê welatî ra yo, her di zî bîyî pîrê şiîrê kurdkî yî.Mi programê Fuara Kitabanê Amedî de dîbi ke, roja peyêna fuarî de hetê Weşanxaneyê Avestayî ra semeda no şaîranê gewreyê di perçeyî cîyayê welatê ma qisevajêke organîze kerdo; di perçeyî cîyayê welatê qasî seatêk bibî yew î. Teyna semeda no qisêvajî mi waştî ez şîro fuarî; têhet amêyişê du şaîrê cîyayê di perçeyê welatê ma; ez hem zerrzîz kerdo, hem zî seba na qisevajê şayêko û heycanêko cîyawaz û ecib mi xo de hîs kerdênî.
 
Ez ke resayo keyberê fuarî, qisevajî ra pançês deqa mendîbî,ez ber dekewto zerê, cayê qisevajê Salona Dîcle ez yewî ra persayo, va" katêk cor şo, ha weyra de ye." Ez şîyo salono çend kes tene estbî, sandalyeyanê rêza verênî ra sandalyeyêkê de ronişto.

Ma kurdê Bakurî, qasî kurdanê Rojhelat û Başûr, şiîra hes nêkenî. Wexto Rojhelat û Başûr de aktîvîteyêk şiîre bena, salono fek ra pirr bena, kê derzîn bierzî nêkewna erdî, weyra de şiîrê girseyî bîyo la ma de  hama teyna bi ferdan sinordar o.  Salonê zaf veng nêbî la zaf zî pirr nêbîbi, cayanê venganî xo dîyar kerdênî.
  
                                     


Wayîr û mudirê weşanxaneyê Avesta Evdila Keskîn moderator bî. Kîşta ey a raştê de Mueyed Teyib, a çepê de zî Berken Bereh roniştbî. Bi na persa Evdila Keskîn, "şima key ra û senî yewbînî şinasnayo" qisevajî dest pê kerdî. Çîyî ke vîrê mi de mendî neyî:
 
Mueyed Teyib va: " mi Bexdatê de huquq wendênî, çend şiîrê mi mîyanê şarê de vîla bîbî, ez miney bibo namdarî. O wext eka ti romannuştox bibîyanî, ganî to seba Saddamî romanêk binuştênî, eka ti resema bibîyanî ganî to potreyêk Saddamî biviraştênî, eka ti muzîkjen bibîyanî ganî tu semeda Saddamî deyîrêk bivatênî, rojêk çend merdimê Saddamî amêyî hetî, mi ra va" şiîrê to ê hende mîyane şare de vîla bîyî la to hama Saddamî şiîrêk nênuşta, to rê hefteyêk muhletî, ti ganî semeda Saddamî şiîrêk binusî",  kê nêşênî bivajî nêy, eka kê biamênî çimgirewtişê qetîyen kê amênî kiştişê, mi xo ra va "ez sebikero" mi wendişê xo yê unîversîte caverda, ez şîyo koyanê Kurdistan de bîyo pêşmerge."  Verî wendişê şiîrêke eşqî de  Mueyed Teyib semed şiîranê xo yê eşqî va ke "wextanê xo pêşmergîtî de mi heme şiîrê xo yê eşqe û herskerdiş veşnayî, mi vatênî ney çi yî, la ewro ez  xo zaf gunekar hîs keno, semeda ke ez miney guneyê xo ef bikero, ez wazêno şima rê şiîrêk eşq biwano."
  
Berken Bereh zî mîyanê qalkerdişê xo derheqê şiîrê kurdkî yê Bakurî de dî tespîtê balkêş kerdî: " Yewîn, şiîrê Bakurî, bînê têsîre tirkî de mendo, hetê ruhî ra kurdbîyayiş qels û zeîf mendo la şiîre Behdînanî goreyê hetê ma zaf zêde ruhkurd o. Diyîn zî, herçiqas welatê ma perçe kerdo; yewîtîya ziwanê ma nêvirazîyaye, cîyatîya alfebeyan esta zî la nêşêyî şiîra ma perçe bikerî; şiîrê ma deja ma, kula ma, eşqê ma yew o."

Bi persanî, wendişê şiîran, behsekerdişê xatirayanê xo û tewir tewir babetan de fikranê xo vatiş, programê seatêk ramite. Seatêk ê hende delal û xorîn bî, ez bêrîya na seatî keno, ez bikero zî.

Ez şîyo standa Aveste. Mi kitabê şiîranê peyênê Berken Bereh, Çemê Baranê  mi da ey îmzakerdiş. Mi reya verîn serra 2015ê de mi Enqera Berken Bereh dî, o wexto firsat kewto mi destê qasî seatêk ez şêyo sohbetê ey goştarî bikero. Mabên ra çar serrî viyertî, mi ra zaf balkêş amê, mamoste Berkenî ez şinasnayo.  Kitabê şiîranê peyênê Mueyed Teyip, Gemiyek li Nav Biyabanê mi da ey îmzekerdiş. Risteyî şiîrê Mueyed Teyip deja kurdbîyayiş ê hende xorîn ra danî mi hîskerdişê, ge-ge çend rojan ez nêşêno, ez nêewtûrono newe ra kitabê ey abikero. Vîste îmzekerdişê de mi firset dî ke, ser o şiîranê ey de no fikrê xo bivajo. Dima ra oyê bi no vateyan"Diyarî bo hevalê êşa me yek e Kek Welat digel rêzên min. Mueyed Teyip,6/10/2019, Amed" kitabê xo îmza kerdî. Hata nika qet şairêk û nuştoxêk bi vateyanê ê hende rindêk û delal kitabê xo mi rê îmza nêkerdo.

Mi û Evdila Keskîn ser o payan de miney qisey kerdî. Evdila Keskîn vatênî" ma geyrênî kesanê ke şîyênî îngîlîzî û fransizî ra açarnayişê zazakî bikerî, ma wazênî tayê klasîkanê edebîyat îngîlîzî û fransizî biaçarnî zazakî la ma açarnayoxî nêveynênî." 
  
Mi Evdila Keskînî ra va "programê tewr zerrzîz, baş û delalê fuarî qisevajê Berken Bereh û Mueyed Teyib o; şima di şairê di perçeyê cîyê welatê ma erdî têhetî." Ey zî va"xora ma wazênê ke no formatî de bernameyan hîna zaf organîze bikerî."

Semeda ke roja peyêna fuarî bî, fuarî hem zaf qelabalix bî hem zî zerê zaf germ bî kê nêşênî nefes bigîrî. No atmosferê de ez standanê weşanxaneyan geyrayo.

Mi standa Weşanxaneyê Wardozî ra kitabê hîkayeyanê Bahoz Baranî Qiza Bavê Xwe, ê Lîsê ra romanê peyên Şener Ozmenî Qiseyên Xerîbîyê erîna daye îmzakerdiş zî Şener Ozmen romannuştoxîya kurdîya kurmancî niftika tewr jor a, ê Avesta ra kitabê şiîranê peyênê Kawa Nemir Soneyên Sewdaserê, ê Metîs ra Melez Bilinçê Daryush Shayegan, mi waştî Yarali Bilinç ê zî biêrîno la nêmendbi, ê Îtîhakî ra semeda ke  her yewî des lîra dayênî mi antolojîya şiîranê Ahmet Oktay, Kaç Kişiyiz Kendimiz de û bîyografîya Mao Zedongê Philip Short nuşto, mi biêrînayî.  

Semeda ke ez bi bûtçeyêk şenik şîbo fuarî, semeda ke ez nêşêno kitabanê nuştoxanê kurdkî biêrîno mi hemverê înan de xo suçdar hîs kerdênî, nayê ra mi zaf nêwaştênî nuştoxan dir bikewo têkîlîyî. Hem zî ez nêşêno goreyê zerba xo kitabanê neweyan û başanê kurdkî bierîno...

Labela çîyêko ecib û weş qewimîya!... Verê Weşanxaneyê Avesta de mi hevalê xo nuştox, fotografger, blogger, rojnameger Omer Faruk Baranî dî, ma yewbînî persayî. Omer Faruk xo rê xover va" kekê Welat, ti kamcîn kitaban wazênî bivajî, ez wazêno porîn xelatê to bikero, ti ke bîyî meaşîn ti zî yewna rê xelat bikerî." Omer Faruqî şeş kitabê neweyî Avesta xelatê mi kerdî: Têbîniyeka Înan Eroglu, Şapata Enwer Karahan, Çar Mîxê Ciwanmerd Kulek,Serpêhatiyên Aliceê li Welatekî Ecêba  Lewis Carroll, Darül İslama Mark Sykes û études Kurdes Institut Kurde de Parisê Kamîran Alî Bedîrxanî. Fehmheratî û barkerdişê Omer Faruqî ez hem zaf şa û sereberzê kerdo hem zî çiqas yeno mi vîrê keyfa mi yeno...

Mi aşma adarê 2011ê de dest bi kirdkî wendişê kerdbî la xencî Rojnameyê Azadîya Welatî bîn destê mi de qet metaryalêk çîn bî, xora Azadîya Welatê de zî o wext yew-di nuşteyî weşenîyanî.
   
Cuya mi de Fuara Kitabanê Ameda serra 2011ê sey mîladêk a. Fuara kitabanê serra 2011ê bedelnayişê cuya mi faktorêk zaf bandorker û dîyarker a. Serre 2011ê de ez reya verîn beşdarê Fuara Kitabanê  Amed bîyo, reya verîn ez weyra de bander bîyo ke weşanxaneyî, kitabî, kovarî kurdkî estî. Kitabê kurdkîyê xo tewr verînê Dilopa Zerrî ya J. Îhsan Espar, Ez Gula ra Hes Kena ê Roşan Lezgînî û Rojnameyê Newepelî mi weyra de standa Weşanxaneyê Vateyî ra êrînayîbi 

Emserre weşanxaneyê ma kirdan ra teyna Roşna cayê xo girewte bî.Bi hêvîyêka serra bînê bi kitabanê zafêrî cayê xo fuarî de veng nêkero.
 
Ez raştê kek Hesenî Aslanî amêyo, ey ez hayîdar kerdo ke Kovara Vateyî standa weşanxaneyê Rupelî de esto, mi Kovara Vate weyra peyda kerdî. Xora Weşanxaneyê Vate di serrî yo beşdarî fuarî nêbeno, hem zî çend serrîyo ke hetê weşanayişê kitaban de zî sist bîyo. Venganeya Vate û cayê ey fuarî xo zaf  dîyar kerdênî û danî hîskerdiş. Bi hêvîyêka serra bînê bi kitabanê neweyan û başan fuarî de venganeyê xo pirr bikero.

*Na nuşte hûmare 62înê Kovara Vateyî de amêya weşanayiş, ez bi şeklo nêredaktaye tîya de weşenêno.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Li Bakurê Şoreşa Romana Dagirkirina Tarîtîyê ya Bextîyar Elî

                                            Ez dibêjim qey cara yekem e ku   nivîskarek soranînivîsê Başûrê welat, li ser Bakurê welatê ...