Aşma eylûla 2016ê de ez û
embazêk xo ma Mahabadî ra amêbî Bokanî, Bokan ra amêbi Seqizî, Seqizê ra amêbî
Bane. Ma şevêk weyra de viyarnabî.
Banê dêşta zimeyî koyeyêkê de
piro nîyayo; bajerêko qedimê Rojhelatî welatî yo. Mîyanê sinoranê Başur û
Rojhelatî welatê de yo; rojhelatê ey de Seqiz, başurê ey de Merîwan, Bakurê ey
de Serdeşt û rojawa ey de zî Silêmanya
esto.
Hetê huner, edebîyat, sînema
ra şexsîyetî namdarî Bane ra vejîyayî. Sey nuştoxê Eta Nehayî û sey sînemageranê
Behman Ghobadi, Rahîm Zabihi, Hiwa Aminnejad, Taha Karimi û Keywan Karimi.
Hezar heyf o ke û wa keyeyê
dagirkeran û feleke biveşo. Serra 2013 de Taha Karîmî û serra 2018 de zî Rahîm
Zabîhî dinyaya xo bedelnayî. Taha Karîmî Silêmanya de qezayêk trafîkê de
merdî. Rahîm Zabîhî û birayê ey Keywan
Zabîhî têdir hetê dagirkeran ra amêyî
qetilkerdiş.
No nuşteyê de ez behsa Taha Karimi,
nuşteyêk bînî de zî ez behsa Rahim Zabihi bikero.
Feleka zalim û namerdî bêwextî
Teha Kerîmî na dinya ra girewtî. Mêştî beno heft serrî yo ke Teha Kerîmî mîyanê
ma ra bar kerdo!... Sînemager û derhênerê kurd Taha Karimi( bi elfabeya latînî Teha Kerîmî) serra
1976 de bajarê Bane de maya xo ra bîyo. Tarîxê 29.05. 2013 de Silêmanye de Taha
qezayêk trafîkî de wesarê emrê xo de dinyaya xo bedelnayî û goristanê Silêmanye
de wedarîyayo.
Teha Kerîmî emrê xo yo hîrês û
hefte serrîyan ra dima no fîlmografî kurdanê rê verdayo:
Kilmfîlmî
2009: Naft, Şerpencey Şarekeman(Newt,
Qanserê Bajarê ma- Oil, the Cancer of My City) / Documentary / 25 min
2006: Kwêstanî Spî (Koyê Spî-
White Mountain) / Fiction / 30min.
2004: Karnameh Dictator
(Workbook of a Dictator) / Documentary /
10 episodes of 20 min for TV.
2003: Zarian / (Zarian)
Fiction / 26min.
2002: Marzeh Zendegui (Life
Border) / Fiction / 20 min.
Dergfîlmî
2013: Hezar u yek Sêw (Hezar û
yek sayê, 1001 Apples) / Docu-Drama / 74 min / Iraq
2012: Min bekirêgîrawêkî spîm
(Ez Eskerêko Spî yo Bipere yo- I am a White Mercenary) / Documentary / 64min /
Iraq
2010: Kwêstanî Qendil (Koyê
Qendil, The Qandil Mountain) / Fiction / 94min / Iraq
Fîlmên Teha Kerîmî gelek
festîvalanê mîyannetewî de amêyî nîmayişkerdiş, gelek xelate cîya girewtî.
Wextê ke berhemêk, derhênerêk,
nuştoxêk, hunermendêk baş bî, no berhemî, ê bînan zî dano kê wendiş û
temaşekerdiş. Kê ke fîlmêk Teha Kerîmî temaşe kenî, na fîlmî ê bînanzî danî kê temaşekerdiş. Mi verîcû Kwêstanî
Qendilî, dima ra Naft, Şerpencey Şarekemanî û peynî de zî Kwêstanî Spî temaşe
kerdî.
Mi waştî ez heme berhemanê ey
temaşê bikero la înternetî ez encaxê şîyo xo biresno no hîrî hebanî. Mi heme zî
You Tube ra temaşê kerdî. Kwêstanî Qendilî zî bitemamî nêbî; qasî nêm seatî
fîlmî nêamêbî barkerdişî.
No nuşte sey teslaqî bimano. Averîde
eka ez taamêyo û mi îmkanî dî ez hewl
bido ke temam bikero.
Tenya temaşekerdişê Kwêstanî
Spî yan zî Kwêstanî Qendilê dano kê nawitişêk Teha Kerîmî çiqas serkewte û
wayîrê kapitalê sînemagerî yo û senî yew afirnoyoxî û resenîya ey esta. Teyna temaşekerdişê hîrî fîlmê ey no hîs û
fikrî ser o sînemagerîya ey de mi de viraştî.
Sînemaya kurdî de cayê Taha
Karimi çi yo? Giringîya ey çi yo? Bandora Taha ey çi yo? Sînemaya kurdî de ey
çi zêdnayo û çi havilê ey estî? Bi no berhemanê xo sînemaya kurdî zaf hetan ra
aver berda û zêdnaya. Sînemagerîya Teha
Kerîmî merdim de arzû û waştişê afinarnayişê virazêno û kê motîve keno, îlham
dano kê û asoyê kê heray keno. Gelek bandora
sînemageranê Rojhelatî û Başûrîyan keno.
Mîrasêko Teha Kerîmî sînemaya
kurdî ra verdayo; sînemagerê kurd no mîrasî ra çiqas sûd gênî, çiqas înan rê
beno îlhamî û motîvasyonî û no mîrasî ra çi bander benî û xo zêde kenî?
Bêguman Teha Kerîmî biciwîyanî
fîlmê zaf baş biviraştenî û sînemaya kurdî aver biberdênî. Xeyalan û karê xo ke
ey nêmcetî verdayî kamjîn derhênerê kurdî temam û realîze bikerî.
Kurdî çiqas wayîrê mirasê ey
vejîyênî? Hata nika semeda ey sekerdo? Bi nameyê çi xelatan danî û çi
organîzasyonan virazênî? Nîmune, Dîyîna
Fîlmfestîvala Mîyannetewîya Dihokê de di fîlma ey Kwêstanî Spî û Hezar û Yew
Sayê amêyî nîmayişkerdişî.
* No nuşte verî keyepela Sinemaya Serbixwe de amêyo weşanayiş.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder